Bản Văn là bản của đồng bào dân tộc Thái nằm gần thị trấn Mai Châu, thuộc Khu du lịch Mai Châu. Cuộc sống của bà con trong bản bình dị, thân thiện, mến khách. Bản Văn là một trong những bản còn giữ được những nét văn hóa đặc trưng, đơn thuần nhất của người dân tộc Thái ở Mai Châu.

Con đường dẫn vào bản Văn tạo ấn tượng bởi những thửa ruộng

 nối tiếp nhau trong thung lũng

Dọc đường vào bản Văn là những thửa ruộng trồng lúa. Vào tháng một và cuối tháng 7 là mùa nước đổ, cánh đồng sẽ được đổ đầy nước để chuẩn bị cho vụ cấy mới. Lúc này, cả cánh đồng dẫn vào bản Văn hiện lên như một tấm gương khổng lồ tỏa ra ánh sáng lấp lánh dưới ánh nắng. Các tháng Ba và tháng Tư, tháng 8 & 9 là thời điểm lúa xanh rì. Lúa đang thì con gái mang tới cảm giác bình yên, thư giãn. Nửa đầu tháng 7 và cuối tháng 10 là thời điểm lúa chín. Những thửa ruộng vàng óng, thơm lừng mùi lúa chín. Quang cảnh vào thời điểm này luôn gợi cho du khách nhớ tới hình ảnh trong bài thơ “Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng: “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói, Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”…

Mặc dù cuộc sống phát triển nhưng bà con bản Văn giữ được văn hóa đặc trưng của người Thái. Nơi đây người dân vẫn sống trong những nếp nhà sàn. Nhà sàn ở bản Văn được xây theo phong cách nhà sàn truyền thống, kết hợp với những tiện nghi của nội thất hiện đại khiến cho du khách vừa thoải mái lại có những trải nghiệm thú vị trong một ngôi nhà dân tộc thật sự. Phía sau những nếp nhà xinh xinh là ruộng lúa, là nương ngô phủ một màu xanh thật trong lành, thơ mộng. 

Cùng với nếp nhà sàn, bà con nơi đây luôn có ý thức giữ gìn và duy trì nghề dệt vải và thêu truyền thống. Những tấm thổ cẩm là thước đo đánh giá sự khéo léo của người phụ nữ Thái. Nghề dệt thổ cẩm mang giá trị thuần khiết, là tinh hoa văn hóa của dân tộc Thái. Sản phẩm dệt thổ cẩm được sử dụng để làm đồ dùng trong gia đình, làm của hồi môn cho con gái khi về nhà chồng, là món quà dành tặng khách du lịch mỗi khi ghé thăm. Thời gian nông nhàn, phụ nữ Thái lại cần mẫn bên khung cửu dệt ra những tấm thổ cẩm đầy màu sắc, hoa văn, mang đặc trưng dân tộc Thái. Khắp bản làng đâu đâu cũng thấy hình ảnh những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi. Đến thăm bản Văn, du khách sẽ được trực tiếp trải nghiệm dệt những chiếc khăn, tấm vải…  

Nếp nhà sàn truyền thống của người Thái được bà con bản Văn giữ gìn

Khu công viên nhỏ xinh tại bản Văn là điểm check in không thể bỏ qua của khách du lịch. Nơi đây có hoa cải vàng, cải trắng và nhiều loài hoa khác rực rỡ. Những du khách đam mê sống ảo, làm sao có thể bỏ qua được cảnh đẹp mộng mơ này. Đi bộ quanh làng, du khách sẽ được chứng kiến cuộc sống sinh hoạt bình dị của người dân, bắt gặp những nụ cười, ánh mắt thân thiện của bà con miền sơn cước. 

Đến với Bản Văn du khách sẽ được tìm hiểu những món ăn độc đáo của người Thái như: xôi đồ, cá nướng, cơm lam - món ăn đặc sản không thể thiếu trong dịp lễ tết. Trước kia lương thực người Thái dùng hàng ngày là gạo nếp, xôi nếp đồ là món ăn đặc trưng của người Thái. Từ gạo nếp, người Thái có thể đồ thành xôi và trộn với ngô hay sắn hoặc nhuộm lá cây làm xôi ngũ sắc. Bên mâm cơm bình dị, ấm cúng, khách sẽ được thưởng thức hương vị cay nồng bên chum rượu cần và đắm mình cùng với điệu xòe của các cô gái Thái duyên dáng. Tiếng nhạc hòa cùng bước chân theo điệu múa sẽ góp phần giúp du khách quên hết mệt mỏi và tìm được cảm giác thư thái, bình yên.

Thu Thủy